वराह जयन्ती: धार्मिक कथा र स्थानीय अभ्यास

परिचयवराह जयन्ती हिन्दू धर्ममा मनाइने एक प्रमुख पर्व हो, जसले भगवान विष्णुको वराह अवतारलाई सम्झन्छ। यस पर्वमा धार्मिक श्रद्धा, पूजा विधि, कथा वाचन, व्रत र स्थानीय परम्परागत अभ्यासहरूको समावेश हुन्छ। हिन्दू धर्मशास्त्र अनुसार, वराह अवतारले पृथ्वीलाई समुद्रबाट उद्धार गर्नुका साथै धर्म, न्याय र सृष्टिको संरक्षण गर्नुभएको थियो। यस पर्वले भक्तहरूलाई भक्ति, धार्मिक अनुशासन र सामाजिक […]

Continue Reading

अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवस

परिचय अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवस हरेक वर्ष मार्च ८ मा विश्वव्यापी रूपमा मनाइन्छ। यस दिनको मुख्य उद्देश्य महिलाको सामाजिक, आर्थिक, राजनीतिक र सांस्कृतिक उपलब्धिहरूको सम्मान गर्नु हो। यस दिन लिङ्ग समानताको महत्व, महिला अधिकार, शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगार, नेतृत्व र सशक्तिकरणका विषयमा सचेतना जगाउने अवसर मानिन्छ। नेपालमा महिला दिवस केवल समारोह मात्र होइन। यो शिक्षा, स्वास्थ्य, स्वरोजगार, […]

Continue Reading

बुद्ध जयन्ती: प्रकाशित हुने महान् गुरुको जन्मोत्सव

परिचय बुद्ध जयन्ती हरेक वर्ष वैशाख शुक्ल पूर्णिमाको दिन नेपाल र अन्य बुद्ध धर्म मान्ने देशहरूमा मनाइन्छ। यस दिनमा गौतम बुद्धको जन्म, ज्ञान प्राप्ति र निर्वाण प्राप्ति सम्झाइन्छ। नेपालमा विशेषगरी लुम्बिनी, कपिलवस्तु र बौद्ध स्थलहरूमा विशेष कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ। बुद्ध जयन्ती केवल धार्मिक पर्व होइन; यसले समाजमा शान्ति, करुणा, सहिष्णुता र नैतिक मूल्यहरू बढाउने उद्देश्य […]

Continue Reading

मोतीराम जयन्ती: योगदान र महत्व

परिचयमोतीराम भट्ट नेपाली साहित्य इतिहासमा एउटा अविस्मरणीय नाम हुन्। उनी कवि मात्र होइनन्, साहित्यिक अभियन्ता, सम्पादक, समाजसेवी र प्रबुद्ध चिन्तकको रूपमा चिनिन्छन्। मोतीरामले नेपाली साहित्यमा नयाँ चेतना जगाउने मात्र होइन, कवि भानुभक्त आचार्यलाई राष्ट्रिय कविको रूपमा स्थापित गर्ने ऐतिहासिक कार्य गरे। हरेक वर्ष भाद्र 29 गते मनाइने मोतीराम जयन्ती उनको जीवन र योगदानप्रति कृतज्ञता व्यक्त […]

Continue Reading

स्वास्थ्य, समृद्धि र मानसिक शान्तिका लागि अनुष्ठान

परिचयहिन्दू परम्परामा जीवनका तीन महत्वपूर्ण पक्ष मानिन्छन्: स्वास्थ्य, समृद्धि र मानसिक शान्ति। शारीरिक, मानसिक र आध्यात्मिक सन्तुलन प्राप्त गर्न विभिन्न अनुष्ठान र पूजा विधिको अभ्यास गरिन्छ। शास्त्र अनुसार, सही समय, नक्षत्र, तिथि र विधि अनुसार गरिएका अनुष्ठानले व्यक्तिको जीवनमा सकारात्मक ऊर्जा, रोग प्रतिरोधक क्षमता, आर्थिक स्थिरता र मानसिक सन्तुलन ल्याउँछ। अनुष्ठान केवल धार्मिक अभ्यास मात्र […]

Continue Reading

गौरा पर्व: पश्चिमी नेपालमा देवी गौरा पर्व

परिचयगौरा पर्व नेपालका मुख्यतः पश्चिमी र मध्य-पश्चिमी क्षेत्रहरूमा मनाइने एक प्रमुख हिन्दू पर्व हो। यो पर्व देवी गौरा (पार्वती) लाई समर्पित छ र वैवाहिक भक्ति, धार्मिक श्रद्धा, सामाजिक एकता र सांस्कृतिक संरक्षणको प्रतीक हो। पर्वको अवधिभर महिलाहरू र पुरुषहरू दुवै विशेष अनुष्ठान, व्रत, पूजा, गीत र नृत्यमा सहभागी हुन्छन्। गौरा पर्वले न केवल धर्म र […]

Continue Reading

गोरखनाथ जन्मजयन्ती: स्थानीय परम्परा र शिक्षा

गोरखनाथ जन्मजयन्ती नेपालमा मनाइने एक विशेष धार्मिक र सांस्कृतिक पर्व हो। नाथ सम्प्रदायका महान् योगी तथा आध्यात्मिक गुरु गोरखनाथको जन्मस्मृतिमा प्रत्येक वर्ष यो पर्व मनाइन्छ। उहाँलाई केवल योग र तपस्याका आदर्श गुरुका रूपमा मात्र नभई जीवनलाई आध्यात्मिक ज्ञानद्वारा शुद्ध गर्ने मार्गदर्शक मानिन्छ। ऐतिहासिक र धार्मिक पृष्ठभूमि गोरखनाथलाई महायोगी मत्स्येन्द्रनाथका शिष्य मानिन्छ। उहाँले योगमार्ग, ध्यान र […]

Continue Reading

अपरा एकादशी व्रत: महत्व र विधि

अपरा एकादशी व्रत हिन्दू धर्ममा अत्यन्त पवित्र र फलदायी व्रतमध्ये एक हो। प्रत्येक वर्ष ज्येष्ठ महिनाको कृष्ण पक्षको एकादशी तिथिमा यो व्रत पर्छ। यसलाई “अचला एकादशी” पनि भनिन्छ। धर्मग्रन्थहरूको अनुसार यस दिन व्रत गर्नेले अनन्त पुण्य प्राप्त गर्छन् र विभिन्न पापहरूबाट मुक्त हुने अवसर पाउँछन्। ऐतिहासिक र धार्मिक पृष्ठभूमि पौराणिक कथन अनुसार अपरा एकादशी व्रतको […]

Continue Reading

प्रदोष व्रतमा तुलसी पूजा: विधि र लाभ

प्रदोष व्रत हिन्दू धर्ममा अत्यन्त पवित्र र महत्वपूर्ण व्रतमध्ये एक हो। प्रत्येक मासको कृष्णपक्ष र शुक्लपक्षको त्रयोदशी तिथिमा यो व्रत मनाइन्छ। यस व्रतको विशेष महत्व भगवान शिव र पार्वतीको आराधना, तथा तुलसीको पूजा संग जोडिएको छ। तुलसीलाई हिन्दू धर्ममा शुद्धता, स्वास्थ्य र आध्यात्मिक उन्नतिसँग सम्बन्धित पौधा मानिन्छ। ऐतिहासिक र धार्मिक पृष्ठभूमि प्रदोष व्रतको पौराणिक महत्व […]

Continue Reading

कृष्ण जन्माष्टमी: नेपालको जन्मोत्सवमा भगवान कृष्णको सम्मान

परिचय:कृष्ण जन्माष्टमी, जसलाई गोवर्धनाष्टमी वा गोपालाष्टमी पनि भनिन्छ, भगवान कृष्णको जन्मको अवसरमा मनाइन्छ। नेपालभरि यो पर्व धार्मिक भक्ति, सांस्कृतिक उत्साह र सामाजिक सहभागिताको अवसरको रूपमा मनाइन्छ। भक्तजनहरूले पूजा, उपवास, भजन, नाचगान र सांस्कृतिक कार्यक्रममार्फत भगवान कृष्णको जीवन र शिक्षालाई सम्मान गर्छन्। १. उपवास र भक्ति अभ्यास सूर्य उदयदेखि मध्यरातसम्म उपवास राखिन्छ। फलफूल, दूध वा केहीले […]

Continue Reading