परिचयमोतीराम भट्ट नेपाली साहित्य इतिहासमा एउटा अविस्मरणीय नाम हुन्। उनी कवि मात्र होइनन्, साहित्यिक अभियन्ता, सम्पादक, समाजसेवी र प्रबुद्ध चिन्तकको रूपमा चिनिन्छन्। मोतीरामले नेपाली साहित्यमा नयाँ चेतना जगाउने मात्र होइन, कवि भानुभक्त आचार्यलाई राष्ट्रिय कविको रूपमा स्थापित गर्ने ऐतिहासिक कार्य गरे। हरेक वर्ष भाद्र 29 गते मनाइने मोतीराम जयन्ती उनको जीवन र योगदानप्रति कृतज्ञता व्यक्त […]
Continue Reading
परिचयहिन्दू परम्परामा जीवनका तीन महत्वपूर्ण पक्ष मानिन्छन्: स्वास्थ्य, समृद्धि र मानसिक शान्ति। शारीरिक, मानसिक र आध्यात्मिक सन्तुलन प्राप्त गर्न विभिन्न अनुष्ठान र पूजा विधिको अभ्यास गरिन्छ। शास्त्र अनुसार, सही समय, नक्षत्र, तिथि र विधि अनुसार गरिएका अनुष्ठानले व्यक्तिको जीवनमा सकारात्मक ऊर्जा, रोग प्रतिरोधक क्षमता, आर्थिक स्थिरता र मानसिक सन्तुलन ल्याउँछ। अनुष्ठान केवल धार्मिक अभ्यास मात्र […]
Continue Reading
परिचयगौरा पर्व नेपालका मुख्यतः पश्चिमी र मध्य-पश्चिमी क्षेत्रहरूमा मनाइने एक प्रमुख हिन्दू पर्व हो। यो पर्व देवी गौरा (पार्वती) लाई समर्पित छ र वैवाहिक भक्ति, धार्मिक श्रद्धा, सामाजिक एकता र सांस्कृतिक संरक्षणको प्रतीक हो। पर्वको अवधिभर महिलाहरू र पुरुषहरू दुवै विशेष अनुष्ठान, व्रत, पूजा, गीत र नृत्यमा सहभागी हुन्छन्। गौरा पर्वले न केवल धर्म र […]
Continue Reading
गोरखनाथ जन्मजयन्ती नेपालमा मनाइने एक विशेष धार्मिक र सांस्कृतिक पर्व हो। नाथ सम्प्रदायका महान् योगी तथा आध्यात्मिक गुरु गोरखनाथको जन्मस्मृतिमा प्रत्येक वर्ष यो पर्व मनाइन्छ। उहाँलाई केवल योग र तपस्याका आदर्श गुरुका रूपमा मात्र नभई जीवनलाई आध्यात्मिक ज्ञानद्वारा शुद्ध गर्ने मार्गदर्शक मानिन्छ। ऐतिहासिक र धार्मिक पृष्ठभूमि गोरखनाथलाई महायोगी मत्स्येन्द्रनाथका शिष्य मानिन्छ। उहाँले योगमार्ग, ध्यान र […]
Continue Reading
अपरा एकादशी व्रत हिन्दू धर्ममा अत्यन्त पवित्र र फलदायी व्रतमध्ये एक हो। प्रत्येक वर्ष ज्येष्ठ महिनाको कृष्ण पक्षको एकादशी तिथिमा यो व्रत पर्छ। यसलाई “अचला एकादशी” पनि भनिन्छ। धर्मग्रन्थहरूको अनुसार यस दिन व्रत गर्नेले अनन्त पुण्य प्राप्त गर्छन् र विभिन्न पापहरूबाट मुक्त हुने अवसर पाउँछन्। ऐतिहासिक र धार्मिक पृष्ठभूमि पौराणिक कथन अनुसार अपरा एकादशी व्रतको […]
Continue Reading
परिचयनेपाल विविध संस्कृति, धर्म, जाति र परम्पराले भरिएको देश हो। प्रत्येक घरमा पुस्तौँदेखि चलिआएका परम्परा र मूल्यहरू पाइन्छन्। तर, आजको व्यस्त जीवनशैली, शहरीकरण, प्रविधिको प्रयोग र आधुनिक सोचका कारण नेपाली घरहरूमा पनि ठूलो परिवर्तन आएको छ। यद्यपि, यो परिवर्तनले परम्परागत अभ्यासलाई पूर्णरूपमा विस्थापित गरेको छैन। बरु, आजको आवश्यकता अनुसार परम्परालाई आधुनिक जीवनशैलीसँग समायोजन गर्ने प्रयास […]
Continue Reading
परिचय:कृष्ण जन्माष्टमी, जसलाई गोवर्धनाष्टमी वा गोपालाष्टमी पनि भनिन्छ, भगवान कृष्णको जन्मको अवसरमा मनाइन्छ। नेपालभरि यो पर्व धार्मिक भक्ति, सांस्कृतिक उत्साह र सामाजिक सहभागिताको अवसरको रूपमा मनाइन्छ। भक्तजनहरूले पूजा, उपवास, भजन, नाचगान र सांस्कृतिक कार्यक्रममार्फत भगवान कृष्णको जीवन र शिक्षालाई सम्मान गर्छन्। १. उपवास र भक्ति अभ्यास सूर्य उदयदेखि मध्यरातसम्म उपवास राखिन्छ। फलफूल, दूध वा केहीले […]
Continue Reading
परिचयनेपालमा घर वा सम्पत्ति खरिद गर्नु केवल आर्थिक निर्णय मात्र होइन, यो सांस्कृतिक, आध्यात्मिक र पारिवारिक दृष्टिले पनि महत्वपूर्ण घटना हो। परम्पराअनुसार, घर वा सम्पत्ति खरिद गर्दा शुभ मुहूर्त (अस्ट्रोलोजिकलly auspicious timing) निर्धारण गर्नाले परिवारमा समृद्धि, शान्ति, र दीर्घकालीन सफलता सुनिश्चित हुन्छ। मुहूर्त चयन गर्दा ग्रहहरूको स्थिति, तिथि, नक्षत्र र अन्य ज्योतिषीय कारकहरूलाई ध्यानमा राखिन्छ। […]
Continue Reading
परिचयवैशाख महिनाको शुक्ल पक्षको एकादशीलाई मोहिनी एकादशी भनिन्छ। एकादशी व्रतहरू विष्णु भगवानलाई समर्पित हुन्छन् तर मोहिनी एकादशीलाई विशेष महत्व दिइन्छ। पौराणिक मान्यताअनुसार यो दिन पालन गर्ने व्रतले पाप नाश हुन्छ, आत्मा शुद्ध हुन्छ र भक्तलाई मोक्ष प्राप्तिको बाटो खुल्छ। पौराणिक पृष्ठभूमिमोहिनी एकादशीको कथा समुद्रमन्थनसँग सम्बन्धित छ। अमृत निकाल्ने क्रममा देवता र असुरबीच ठूलो संघर्ष भयो। […]
Continue Reading
सोह्र श्राद्ध, जसलाई पितृ पक्ष पनि भनिन्छ, केवल एक कर्मकाण्ड मात्र होइन, यो हाम्रा दिवङ्गत पूर्वजहरूप्रति श्रद्धा, सम्मान र कृतज्ञता व्यक्त गर्ने एक महान् अवसर हो। यो समयमा पितृहरू पृथ्वी लोकमा आफ्ना सन्ततिको घरमा आउँछन् र उनीहरूबाट जल र अन्नको आशा गर्छन् भन्ने शास्त्रीय मान्यता छ । उहाँहरूलाई तृप्त पार्दा परिवारमा सुख, शान्ति र समृद्धि […]
Continue Reading